Mój lot został odwołany. Co mogę zrobić w tej sytuacji?

Koronawirus pozamykał nam granice, a nawet wstrzymał ruch lotniczy! Nie wiem, czy kiedykolwiek świat widział taką sytuację. W konsekwencji tych działań władz linie lotnicze zostały zmuszone do odwoływania lotów. Skoro czytasz ten wpis to prawdopodobnie jesteś jednym z pasażerów, który otrzymał od przewoźnika maila bądź smsa z informacją o odwołaniu swojego rejsu.

W związku z tą sytuacją w internecie zawrzało! Na różnych forach, grupach podróżniczych, portalach społecznościowych zaroiło się od wpisów proszących o pomoc w zakresie odzyskania pieniędzy za odwołany lot. W wielu sytuacjach ludzie piszą nie tylko o braku zwrotu pieniędzy, ale także o braku kontaktu ze strony linii lotniczych! Czy to jest w ogóle dopuszczalne? Zdaje się, że odpowiedź jest oczywista.

Niestety trzeba zdać sobie sprawę, że linie lotnicze znalazły się teraz w tragicznej sytuacji. Z wielu stron słyszymy o desperackich ruchach podejmowanych przez zarządy przewoźników, byle tylko odwlec w czasie tragedię, widmo bankructwa. Niektórzy już nie dali rady na rynku…

W tym krótkim artykule chciałam jednak skupić się na prawach pasażera, jakie przysługują w sytuacji odwołania lotu z powodu koronawirusa. Jeżeli interesuje Cię kwestia rezygnacji z wykupionej wycieczki w biurze podróży z powodu działań związanych z epidemią COVID-19, to zapraszam TUTAJ.

Na skróty

Komisja Europejska zabrała głos

W dniu 18 marca 2020 r. Komisja Europejska zawiadomiła o sporządzeniu „Wytycznych interpretacyjnych dotyczących przepisów UE w zakresie praw pasażerów w kontekście rozwoju sytuacji w związku z COVID-19”. Ma to pomóc ogarnąć chaos informacyjny, jaki powstał w związku z falą odwołanych lotów. Wytyczne odnoszą się do kilku aktów prawnych UE – rozporządzeń, które regulują szeroko pojęte prawa pasażerów, nie tylko w zakresie transportu lotniczego. W tym poście jednak skupię się na konkretnym przypadku, gdy linia lotnicza odwołała lot z powodu koronawirusa.

Prawa pasażera w tym wypadku reguluje art. 5 Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. Zgodnie z tym przepisem w przypadku odwołania lotu przez linię lotniczą przewoźnik oferuje pasażerowi wybór pomiędzy 3 opcjami:

zwrotem kosztów,
zmianą planu podróży do miejsca docelowego w najwcześniejszym możliwym terminie,
zmianą planu podróży do miejsca docelowego w późniejszym terminie dogodnym dla pasażera.

Zwrot kosztów

Dobra wiadomość jest taka, że przysługuje Ci zwrot kosztów za odwołany lot. Wiele wątpliwości pojawia się w sytuacji, gdy dotychczas odwołany został lot tylko w jedną stronę, a lot powrotny jeszcze nie. Co w takim wypadku? Adekwatną odpowiedzią będzie ulubiona odpowiedź prawnika, czyli „To zależy…” 😉 Już tłumaczę od czego!

Jeżeli zarezerwowałeś oddzielnie lot w jedną stronę i lot powrotny, to w przypadku, gdy odwołany został jedynie lot do miejsca docelowego, możesz ubiegać się o zwrot kosztów tylko tego lotu.
Gdybyś jednak miał jedną rezerwację na lot tam i z powrotem, a zostanie odwołany lot do miejsca docelowego, to nawet jeśli loty obsługują różni przewoźnicy, przysługuje Ci zwrot kosztów za całość.

Zmiana planów podróży

Zdaje się, że pozostałe dwie opcje dotyczące zmiany planów podróży, które zaoferuje Ci przewoźnik, w obecnej niepewnej sytuacji, nie są już tak kuszące jak zwrot kosztów. Powiedzmy sobie szczerze – za niewykonaną usługę nie należy się zapłata.

Jeżeli chciałbyś skorzystać z możliwości zmiany terminu podróży to musisz liczyć się z tym, że „najwcześniejszy możliwy termin” może tak szybko nie nadejść. Na liniach lotniczych spoczywa w tym zakresie obowiązek poinformowania Cię, możliwie szybko i z odpowiednim wyprzedzeniem, o dostępnym locie zastępczym.

Czy należy mi się dodatkowe odszkodowanie?

NIE.

Odszkodowanie nie należy się w przypadku, gdy odwołanie lotu jest spowodowane zaistnieniem „nadzwyczajnych okoliczności”, których nie można było uniknąć pomimo zastosowania wszelkich racjonalnych środków (stanowi o tym art. 5 ust. 3 Rozporządzenia (WE) nr 261/2004). Komisja podaje w Wytycznych, że w przypadku gdy władze publiczne podejmują środki mające na celu ograniczenie pandemii Covid-19, środki takie ze względu na swój charakter i pochodzenie nie wpisują się w ramy normalnego wykonywania działalności przewoźników i pozostają poza zakresem ich rzeczywistej kontroli.

Kiedy ten warunek jest spełniony? Przykładowo, gdy jest wprowadzony zakaz lotów, czy zakaz przemieszczania się. Również wtedy, gdy linia lotnicza podejmuje decyzję o odwołaniu lotu uzasadniając to względami ochrony zdrowia załogi, odwołanie to należy uznać za „spowodowane” przez nadzwyczajne okoliczności. Trzeba pamiętać, że katalog tych szczególnych okoliczności, które wyłączają obowiązek wypłaty odszkodowania jest katalogiem otwartym.

Podsumowanie

Najważniejszą informacją, jaką powinieneś zapamiętać z tego artykułu jest to, że w przypadku odwołania podróży przewoźnik musi zwrócić Ci koszty lub zapewnić zmianę trasy podróży (wybór należy do Ciebie). Jako że dość ciężko jest teraz liniom lotniczym wskazać nowy termin Twojego lotu, niektóre linie proponują swoim klientom voucher do wykorzystania. Pamiętaj, że na otrzymanie vouchera musisz wyrazić zgodę.

W osobnym wpisie (TUTAJ) odpowiadam na pytanie, co w sytuacji, gdy lot nie został odwołany, lecz pasażer sam chce z niego zrezygnować. Czy w takiej sytuacji również będzie mu przysługiwał zwrot pieniędzy za bilet? Czekam też na Twoje propozycje odnośnie problemów prawno-podróżniczych, o których chciałbyś przeczytać na moim blogu 🙂

Zapraszam do czytania pozostałych postów z serii NA TROPIE PRAWA: