Czy można odstąpić od umowy z biurem podróży z powodu koronawirusa?

Obecna sytuacja na świecie spowodowana pandemią wirusa COVID-19 niestety sporo namieszała w wakacyjno-wyjazdowych planach każdego z nas. Odwołane zostały loty, wczasy, wycieczki zorganizowane, nie ma możliwości wyjechania za granicę. Część z nas siedzi w domach, snując podróżnicze plany na bliżej nieokreśloną przyszłość i marząc o wyjeździe w wymarzone miejsca. Jednak wiele ludzi boryka się teraz z problemami związanymi z rezygnacją z zarezerwowanej w biurze podróży wycieczki.

Jeżeli znalazłeś się w takiej sytuacji i widmo utraty pieniędzy spędza Ci sen z powiek, dobrze trafiłeś! Postaram się w kilku punktach wyjaśnić, co możesz zrobić i jakie w tym przypadku masz opcje do wyboru. Przechodząc już do sedna…

Na skróty

Czy mogę zrezygnować z wycieczki?

Odpowiedź na to pytanie brzmi: TAK!
Należy jednak uściślić, że:

TY – czyli PODRÓŻNY – odstępuje od umowy o udział w imprezie turystycznej,
BIURO PODRÓŻY – czyli ORGANIZATOR TURYSTYKI – rozwiązuje umowę o udział w imprezie turystycznej.

Prawo do odstąpienia od umowy o udział w wycieczce zorganizowanej przez biuro podróży przysługuje Ci na mocy art. 47 ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych. Generalnie rzecz biorąc, przepis ten uprawnia podróżnego do odstąpienia od umowy w każdym czasie przed rozpoczęciem imprezy turystycznej. Każdy, kto choć raz w życiu wykupił wycieczkę w biurze podróży wie, że rezygnacja z udziału w niej nie jest bezpłatna. Wynika to z faktu, że przepisy prawa dają organizatorom możliwość ustalenia w umowie opłaty za odstąpienie od umowy.

Czy mogę bezpłatnie odstąpić od umowy?

Sytuacja, z jaką mamy obecnie do czynienia na świecie, wynikająca z rozprzestrzeniającej się pandemii, a także w związku z licznymi obostrzeniami i zakazami wprowadzanymi przez kolejne kraje, podpada jednak pod termin “wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności”. Art. 47 ust. 4 ustawy o imprezach turystycznych stanowi bowiem, że:

“Podróżny może odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez ponoszenia opłaty za odstąpienie w przypadku wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego.”

Co z tego wynika? Nie będziesz musiał ponosić żadnych dodatkowych opłat, jeżeli zarezerwowana przez Ciebie wycieczka czy wczasy miały odbyć się w miejscu, w którym występuje epidemia, bądź też loty do tego miejsca nie są realizowane. Obecnie przypadków zakażeń na całym świecie jest tak wiele, że biura podróży mają niewielką możliwość zakwestionowania Twojego odstąpienia od umowy. Jednocześnie, w ramach wykupionych wczasów w biurze podróży najczęstszym elementem usługi jest też lot.

SPECUSTAWA dot. koronawirusa

W uchwalonej na początku marca 2020 r. (i już znowelizowanej) ustawie dot. szczególnych rozwiązań związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, polski ustawodawca jako okoliczność uzasadniającą bezkosztowe odstąpienie od umowy przez podróżnego uznał odstąpienie pozostające w bezpośrednim związku z wybuchem epidemii wirusa SARS-CoV-2. Możesz wówczas żądać od biura podróży zwrotu dokonanych już wpłat na wycieczkę.

Zwrot pieniędzy czy voucher?

Specustawa dokonała jednak pewnych modyfikacji Twojego uprawnienia do odstąpienia od umowy. Mowa jest o tym w art. 15k specustawy. Po pierwsze, biuro podróży będzie mogło zaproponować Ci w zamian za Twoją rezygnację voucher na przyszłe imprezy turystyczne. Voucher będzie do zrealizowania w ciągu roku licząc od dnia, w którym miała się odbyć Twoja wycieczka bądź wczasy.

! UWAGA !
Biuro podróży nie może narzucić Ci skorzystania z opcji vouchera! Przepis jasno stanowi, że wymagana jest Twoja zgoda!
Pamiętaj o tym, jak będziesz kontaktował się ze swoim biurem podróży.

Pierwszą zmianą jest wprowadzenie nowej opcji – wybrania vouchera na wycieczkę do wykorzystania w ciągu roku, zamiast zwrotu wpłaconych pieniędzy. Drugą zmianą jest niestety znaczne wydłużenie terminu na dokonanie przez biuro podróży zwrotu naszych pieniędzy.

Termin zwrotu pieniędzy

PRZEPISY OBOWIĄZUJĄCE DO 30.09.2020 ROKU

Zgodnie z dotychczasową regulacją z ustawy o imprezach turystycznych organizator zwracał pieniądze w terminie 14 dni od dnia rozwiązania umowy o udział w imprezie turystycznej. Specustawa wprowadziła nowy dłuższy termin. Dopiero po 180 dniach od dnia powiadomienia podróżnego o odstąpieniu Twoja rezygnacja odniesie skutek. Wówczas należy doliczyć jeszcze standardowe 14 dni na zwrot pieniędzy.

W konsekwencji wychodzi 194 dni oczekiwania na zwrot! Decyzja o tym, czy skorzystać z prawa do zwrotu pieniędzy bądź otrzymania vouchera, należy do Ciebie.

PRZEPISY OBOWIĄZUJĄCE OD 01.10.2020 ROKU

Od 1 października 2020 r. mamy do czynienia z inną sytuacją. Ustawodawca w kolejnych uchwalanych przepisach “covidowych” (których jest całe mnóstwo!) dodał art. 36a, który stanowi, że:

Powiadomienie przez podróżnego o odstąpieniu od umowy o udział w imprezie turystycznej lub powiadomienie o rozwiązaniu umowy o udział w imprezie turystycznej przez organizatora turystyki w trybie oraz ze skutkiem określonym w art. 15k ust. 1 możliwe jest do dnia 1 października 2020 r.

Co z tego wynika?

Jeżeli biuro podróży odwoła lub podróżny zrezygnuje z wycieczki z przyczyn związanych z COVID-19 po dniu 1 października 2020 r. to nie obowiązuje wydłużony termin 194 dni na zwrot pieniędzy. Organizatora wyjazdu obowiązuje tradycyjny termin 14-dniowy wynikający z ustawy o imprezach turystycznych (art. 47)! Ty, jako podróżny powinieneś otrzymać zwrot pieniędzy za wycieczkę właśnie w terminie 14 dni.

Podsumowanie

Pamiętaj, że zawsze masz możliwość odstąpienia od zawartej umowy. Jednak to od okoliczności każdej indywidualnej sprawy zależy, czy będziesz musiał za to ponieść jakieś dodatkowe koszty, czy też nie. Przepisy uprawniają Cię do odstąpienia od umowy o udział w imprezie turystycznej, jeżeli rezygnacja pozostaje w bezpośrednim związku z wybuchem epidemii koronawirusa.

W takim wypadku masz do wyboru dwie opcje – zwrot dotychczas poniesionych wydatków, albo zamiana niezrealizowanej wycieczki na voucher do wykorzystania w przyszłości. Biuro podróży nie może bez Twojej zgody samo podjąć decyzji co do wyboru świadczenia.

Jeśli chodzi o samo odstąpienie od umowy, istotne jest takie sformułowanie oświadczenia, aby było ono prawnie skuteczne. Przygotowałam dla Ciebie darmowy wzór takiego oświadczenia – do pobrania w jednym z postów poniżej. Co sądzisz o wprowadzeniu prawniczo-podróżniczej tematyki na blogu? 😉

Pozostałe wpisy o tematyce prawnej dotyczącej w szczególności koronawirusa: